woensdag 26 december 2012


De nieuwe burgemeester: ik heb hem/haar!

Volgend jaar krijgen we een nieuwe burgemeester. Via onder meer www.arnhem.nl  hebben wij Arnhemmers zelfs inspraak. Nou weten wij burgers dat politici die ons inspraak 'bieden' daar vervolgens niets mee doen. Het zijn politieke kraaltjes voor het 'domme volk'. Zie het referendum in Arnhem over de haven, waarbij je tussen 'ja' en 'ja' kon kiezen, de volksraadpleging over de vraag of we in de huidige EU willen (meer dan 60% was tegen, wat deden de politici? Ze lachten ons uit en deden het toch!) en de potsierlijke 'keuzes' in Utrecht en Eindhoven voor een nieuwe burgemeerster: er was keuze tussen een PvdA'er en een... PvdA'er. 


Welke nieuwe burgemeester bouwt de unieke
combinatie van groene én moderne stad verder uit?
Onze mooie Rijnkade: lekker zo laten.












Oke, de inspraak in Arnhem dus. Drie multiplie choice-vraagjes, waarbij je kunt kiezen uit sturende antwoorden, en twee open vragen. Nounou, 't is me wat! Daar is hard aan gewerkt.
Maar vervolgens: wat gaan ze hiermee doen? En wie zijn 'ze'? Krijgen we de uitslag? Gaat een commissie nu aan de hand van onze antwoorden op zoek naar een burgemeester? Tuurlijk niet. Ook hier geldt: inspraak geeft de politici zo'n fijn gevoel van democratisch bezig zijn. Daarna komt wat achterkamertjespolitiek en vriendjespolitiek waarbij de belangen van Arnhem en zijn inwoners niet meespeelt, en hup, het volk is weer beetgenomen. Lol!


Maar oké, ik speel het spelletje mee. Ik mag meedenken, dus gemeente Arnhem, hier komen mijn wensen. Arnhem is een godvergeten lekkere stad, dus kom niet aan met een of andere druiloor die deze stad niet kent of snapt.
Hij/zij moet lijken op:
1. oud-burgemeester Matser. Een echte Arnhemmer met liefde voor onze stad en voor de 'gewone Arnhemmer'. Daadkrachtig, zeker ook om in Den Haag aandacht voor onze stad te vragen.
2. Edwin Rijkaart. Een vindingrijke en geniale ondernemer: onder meer de bedenker van Buienradar. 
3. Marga Klompé. De eerste vrouwelijke minister in Nederland en Arnhemse. Zij wist de wegen naar Den Haag te vinden en kon tamelijk dwingend zaken regelen.
4. Theo Janssen. Lekker eigenwijs, heel Ernums. Laat zich door niemand wat zeggen, gaat zijn eigen gang en schittert in zijn geelswerte Vitesse-shirt.
5. Johnny van Doorn. Dichterlijk, expressief, krachtig.
6. Familie van Hooff. Ondernemend en altijd vernieuwend.
7. Pierre Janssen. Hij verklaarde kunst op een gewone, maar gepassioneerde manier voor iedereen. Jaja, politici, daar kunnen jullie veel van leren.
8. Linda Wagenmakers. In haar musicaloptredens verovert zij de harten van mensen.
9. Hendrik Lorentz. Een geniale denker, Arnhemmer die de Nobel-prijs won.  Einstein zag tegen hem op. Hij was politiek actief: volksopvoeding had zijn grote belangstelling. Voor de politici van nu: volksopvoeding is iets anders dan volksverlakkerij.
10 Ome Joop (van de Tour). Een groot hart voor mensen die het niet makkelijk hebben.
11. Henk van Arnhem. Zijn balletjes gehakt op stadion Nieuw Monnikenhuize waren de de lekkerste van Nederland. De maag wil ook wat... 
12. Andy van der Meijde. Omdat wij Ernummers ook wel 's willen lachen...


Zo. Gooi deze karaktertrekken van twaalf Arnhemmers in een cocktailbeker... even lekker husselen en hop: daar hebben we onze burgemeester (hij/zij)!
Ben ik nog een karaktertrek van een BA 'er (Bekende Arnhemmer) vergeten? Vertel 't me! Ik ben benieuwd!



Onze eigen hiphopper cHACk (Lexie) weet
het Arnhem-gevoel  precies te verwoorden. 
 

woensdag 19 december 2012

In het T-HUIS is het weer even 1968

Ik weet niet waarom, maar al jarenlang trek ik er aan het eind van het jaar graag op uit richting Presikhaaf. In de jaren '60 van de vorige eeuw groeide ik als piemke op in de fonkelnieuwe buurt die later enigszins verloederde en nu weer aan het opkrabbelen is. Er wordt veel gebouwd en opgeknapt. Hele straten veranderen. Als ik door de wijk heen fiets, moet ik soms moeite doen om me weer voor te stellen hoe het er vijftig jaar geleden ook al weer uitzag.

De decembermaand vond ik top. Was het leven anders. Feestdagen, veel vrij van school. Tussen kerst en oud & nieuw een beetje zwerven door de buurt, voetballen, schaatsen op de vijver voor het winkelcentrum als het kon. En vuurwerk. In de ene jaszak rotjes, in de andere lucifers en snoep. Onze rotjes en donderslagen waren kinderspel vergeleken bij de bommen van nu, maar dat wisten we toen niet.
Vuurwerk is spannend als je 12, 13 jaar bent en het spul zelf nog niet mag kopen. De oplossing? Bij Hagen, waar vuurwerk werd verkocht, buiten voor de deur gaan staan met wat geld en een onbekende vragen of 'ie voor jou van je geld rotjes wilde kopen. En dan buiten wachten. Lukte altijd.

Daar zit ik wat over te denken. Niet meer in restaurant Capri, in het winkelcentrum, want dat is helaas weg. Maar in het T-HUIS, in park Presikhaaf. Het T-HUIS is de koepel die tot voor zo'n twee jaar aan de achterkant van het Centraal Station de uitgang was. Waar, als je een beetje stampte, je voetstappen hard echoden tegen het hoge plafond. Ze hebben 'm weer opgebouwd in het park.

Het prachtige koepelplafond
met de diepblauwe kleur.

De stationskoepel is weer teruggebouwd in park Presikhaaf.















Interieur.












Nieuw is de aanbouw voor de keuken. Daardoor krijgt het gebouwtje een T-vorm. Mensen met een arbeidshandicap bedienen. Een meisje zet met een stralende lach een flesje Grolsch voor me neer. En even later een heerlijke pannenkoek. Smakelijk eten en een heel fijne dag wenst ze me toe. Mooi toch? Dat heeft ieder mens weleens nodig.


Grafische kunst herinnert aan het NS-station.
Uitzicht op winkelcentrum Presikhaaf.












Een beetje mijmeren in een schemerig park Presikhaaf. Dat kan ik wel even volhouden. In de verte zie ik de parkeerplaats van het winkelcentrum. Daar werden vroeger één keer per jaar cartraces gehouden. Ik ruik het rubber nog. Zouden ze dat nog doen? En kermis. Hoogtepunten in een kleine wereld. Daar is ze weer met 'r stralende lach... Ja, doe nog maar een flesje. Eendracht Arnhem, EAVV, m'n lagere school.... alles komt langs. Lekker, aan het eind van het jaar. 2013 is hier veel verder weg dan 1968. Het wordt al donker als ik opstap. Ik ben de laatste gast die vertrekt.

woensdag 5 december 2012


Kiek dèur, wèur?

Een spoken word van Stadsgreep in café Meijers. Huh? Bleek te gaan om woordkunstenaars, rappers, schrijvers en dichters uit ArnhemOp vrijdagavond. Mwah, dat trekken de ouwetjes nog wel. Ik ben nieuwsgierig, dus lopen mijn vrouw en ik op vrijdagavond vol verwachting Meijers binnen. En ja: waar normaal toch - hoe zeg je dat netjes - 40+-volk overheersend is, is het nu bomvol met jongeren. Da's nog 's een verrassing. Biertje bestellen, wat rond koekeloeren en afwachten maar.

Het komt schuchter op gang, maar gaandeweg wordt het leuker. Een groep jonge taalkunstenaarsmeiden en -jongens trekt voorbij en ik word steeds enthousiaster. Een dichteres doet korte, scherpe tekstjes, enkele slungels van dichters/woordkunstenaars/rappers dragen lange associatieve teksten ritmisch voor. Ze rappen de wereld en het heelal door en weer terug. En alles uit hun hoofd! Waar! Dat vind ik dus echt knap. Het ging snel. Het was mooi.


Arnhemse dichter Frank van der Mee in zijn typische voordrachthouding.
Foto niet genomen in café Meijers, maar vanaf zijn eigen blog.

















Zo'n avond maakt me blij. Zit je dan, als vijftiger, in een café vol jong talent. En er is er altijd één die opvalt, bij wie je in de teksten net even meer hoort dan bij de anderen. Zo werkt het. Dat was dichter Frank van der Mee. Zijn gedichten en voordracht zijn stevig, komen goed aan.
Eén ervan - ik denk niet eens zijn beste gedicht, als ik de andere gedichten op zijn blog lees - is zo lekker, want het zet onze stad vreselijk mooi neer. 

Lees:       

 Ernem 6:40 uur (twenty veur seven)

Laat Ernem geen klein Berlijn zijn.
Dat doet d’r tot in Rijn en Velperplein pijn.
Kunst is hier brokkelende toren en beeld van n hert.
Alleen op de mert ziet het zwert,
Van Ernem hoef t nie zo herd.

Kiek dèur, wèur?, dèur achte die pilèur, die twee die kusse mekèur, wa rèur.

Meer poesie heb Ernem nie nodig, vèur n Ernemmer n gevoelige snèur, klootzak kom tog ns klèur.

Ernem nie groots, maar onder gelijken tog nie erm.
Ernem; dan weer koud, dan weer werm.
Ze laat zig nie voruit douwe
Ernem; slopen zonde bouwe.

Je weet ook zonde jou gaat ze verder
Het is as da bord van die hond as je uit Ernem wegrijdt;

Vanaf hier kè je weer herder


Het zit vol met verwijzingen naar Arnhemse uitspraken en grapjes, vertelt Van der Mee. Ik had een mooie ontdekt: klootzak kom tog ns klèur. Van der Mee kent z'n klassieken: onze eigen Johnny van Doorn schreeuwde dat vijftig jaar geleden zijn publiek toe. Er zit nog veel meer in. Wie het weet, mag het zeggen.
Ernummers die maar een bietje om taal geven: geniet verder op http://ongezegd.blogspot.com   




 
Frank van der Mee is hoofdredacteur van
het Arnhemse literaire tijdschrift Strapuzy.





 








 

woensdag 28 november 2012


Eindelijk een monument voor Nieuw Monnikenhuize

Eindelijk! Het werd tijd: op vrijdagmiddag 21 december wordt een monument onthuld voor stadion Nieuw Monnikenhuize. Om precies te zijn: een gedenkstrip aan de Rosendaalseweg, waar vroeger de ingang was. De ingang met de pilaren met elk een bal erop. Welke Arnhemmer zou zich dat niet meer herinneren.
Dat allemaal dank zij Ferry Reurink, die al zijn hele leven een fanatieke Vitesse-supporter is. Hij heeft er achter de coulissen jarenlang aan gewerkt om dit voor elkaar te krijgen. Als Arnhemmer en Vites-supporter vind ik dat geweldig.


Arnhem heeft, om de geschiedenis van de stad op straat zichtbaar te maken, al meerdere van die gedenkstrips. Onder andere voor het geboortehuis van Marga Klompé, in de Rijnstraat, nr, 22. Klompé was de eerste vrouwelijke minister in Nederland. En een Arnhems meisje.
Nu dus, dank zij de inspanningen van Ferry Reurink, een gedenkstrip voor stadion Nieuw Monnikenhuize, waar Vitesse van 3 september 1950 tot 21 december 1997 zijn wedstrijden speelde. Effe bellen met Ferry Reurink, dus.




Een deel van de gedenkstrip voor het pand van Rijnstraat 22. 




Het pand staat nu te huur.
Tja, de economisch crisis gaat
helaas gewoon door.














Dit moet in Arnhem toch ook kunnen
"Natuurlijk moet daar een monument komen. Vitesse heeft in Nieuw Monnikenhuize gespeeld, maar ook ESCA. Er zijn muziekconcoursen gehouden en atletiekwedstrijden. Voor heel veel Arnhemmers is stadion Nieuw Monnikenhuize een belangrijke plek geweest. Ik heb het altijd belachelijk gevonden dat er in de nieuwe woonwijk die op het oude stadionterrein is gebouwd, niets aan het stadion en Vitesse herinnert. Toen ik in 2007 met mijn boek 'Het Stadioncomplex' bezig was, zag ik dat ze bijvoorbeeld in Brunssum op het voormalige terrein van Limburgia een mooie gedenksteen in de nieuwbouwwijk die daar was verrezen, hadden gemaakt. Met in de bestrating het embleem van de club. Toen dacht ik: dat moet in Arnhem toch ook kunnen."



Even genieten: de staantribune (vak AA, BB, CC en DD)
van Nieuw Monnikenhuize.
Foto: Hans Broekhuizen uit het boek: 'Monnikenhuize,
afscheid van een voetbalstadion'.
 















Jarenlang erachteraan gezeten  
"Ik heb er enige jaren bij de gemeente achteraan gezeten, maar dat bloedde dood. Toen de gemeente in 2011 een actie hield onder Arnhemmers om een plek in de stad te nomineren voor een gedenkstrip, ben ik er direct weer op ingesprongen. Ik heb stadion Nieuw Monnikenhuize genomineerd. Bij de stemming op internet heb ik met stip gewonnen."
Hoe is het toen verder gegaan? "Met behulp van de gemeente Arnhem en de Supportersvereniging Vitesse is er geld gekomen en hebben we een programma gemaakt om de gedenkstrip te onthullen."
Ferry vertelt dat er naast de strip nog iets wordt onthuld. Wat? Verrassing! 


Speciale gast onthult
Op vrijdagmiddag 21 december om 13.00 uur zal het monument geopend worden door onder meer wethouder Van Gastel. Maar veel belangrijker: het is Ferry gelukt om een zeer speciale gast naar Arnhem te laten overvliegen: vanuit Servië komt onze oude Vitesse-held, Dejan Curovic ofwel DJ Superstar! De man die het laatste doelpunt van Vitesse op Nieuw Monnikenhuize (2-1 tegen Twente) heeft gescoord, zal het monument onthullen. Wat gaaf!
Ik zeg: houd 21 december vrij en kom! Zeker voor Vitesse-supporters gaat dit een prachtige dag worden.  



vrijdag 23 november 2012

30 miljoen met een grote Rijnboog de Rijn in

Leuk in tijden van crisis: verkwisting, grootheidswaan en bestuurlijk falen in ons eigen Ernum: decennialang gesteggel en dure plannenmakerij van de gemeente voor het Rijnboogplan heeft ons, inwoners van Arnhem, ondertussen 30 miljoen euro gekost. En dan hebbie helemaal niets! Nada! De haven komt er niet, de bebouwing tussen binnenstad en Rijn is nog steeds niet aangepakt, de Rijnkade ligt er - gelukkig - nog bij zoals 'ie altijd was. O ja, het Kenniscluster wordt wel gebouwd.

De Volkskrant besteedde aan dit bestuurlijk debacle deze week een pagina. Mét treurige foto en quasi-guitige opmerkingen over deze 'sjofele rafelrand' van de stad waar je, volgens de krant, alleen in frietzaak Snackattack welkom bent. Ik heb 't de afgelopen jaren een beetje gevolgd, maar pff, wat is al dat bestuurlijk gedoe toch oninteressant. Ik weet dat griffier en oud D66-leider Bob Roelofs met enkele strijdbare types de gemeente redelijk succesvol het vuur aan de schenen legt, wat sympathiek op mij overkomt. Maar 't heeft me nooit erg geboeid.


Jaja: graffiti, ouwe loodsen, Eusebeus in de stijgers,
wantrouwige honden.... Lekker sfeerbeeld bij het artikel.






















Gek, pas toen ik bijna twintig jaar bestuurlijk falen handig samengevat in één artikel las, werd ik toch effe kwaad. Waarom tien jaar geleden een dure Spaanse architect inhuren voor Rijnboog? De man heeft zijn uren natuurlijk vet gedeclareerd. Maar er staat niets. Waarom 1,2 miljoen uitgeven aan een potsierlijk referendum over de aanleg van een haven, waarbij wij konden kiezen uit drie keuzes: voor, voor en voor. De Arnhemmers beantwoordden deze grote grap op een mooie manier: niemand kwam opdagen. Maar hup, wel weer 1, 2 miljoen pleitos aan publiciteit voor deze 'volksraadpleging'.   

30 miljoen weg! Voor nop. Wat daar allemaal voor gedaan had kunnen worden in de wijken. In Presikhaaf, Malburgen, Cranevelt, De Laar, Rijkerswoerd, Geitenkamp... 30 miljoen!
Hoe voelen die bestuurders, die door de jaren heen zoveel geld van Arnhemmers hebben weggesmeten, zich eigenlijk? Schamen zij zich? Interesseert het ze iets? Kunnen wij ze ter verantwoording roepen? Hoeveel zinloze projecten lopen er nog meer die al miljoenen hebben gekost en niets worden? Voor antwoorden moet je graven, onderzoeken, doorvragen. Wie heeft daar in Godsnaam zin in? Tijd voor? Vanavond maar even een frietje halen bij Snackattack. Lekker warm binnen, terwijl het buiten hopelijk naargeestig regent...   

donderdag 8 november 2012


Thomas Rosenboom terug in Arnhem

Nog nooit had ik een letter van hem gelezen. En een interview in een boekhandel met een schrijver... Mwahh, niet mijn favoriete avondbesteding. Maar het ging afgelopen woensdag wel om Thomas Rosenboom. Een Arnhemse schrijver. Zelfs een schrijver van hetzelfde geboortejaar als ik, die ook nog eens zijn jeugd in de jaren zestig, begin zeventig, in de wijk Presikhaaf heeft doorgebracht. Net als ik. Oké, gaan dus.


Thomas Rosenboom is aanvankelijk wat
onwennig, weifelend. Later komt hij los.


















Arnhem woensdagavond acht uur. De restaurants aan het Willemsplein zitten verrassend vol in deze economisch barre tijden, constateer ik. Bij boekhandel Hijman en Arends valt de opkomst ook niet tegen. Zo'n zestig Arnhemmers staan beschaafd te zijn met een kopje koffie in de hand. Wachten op Thomas Rosenboom. Hanz Mirck, leraar Nederlands, muzikant en dichter, gaat hem interviewen over zijn juist verschenen roman De rode loper. Na achten komt Rosenboom binnen. Zonnebril op. Neenee, bezweert Mirck, niet om als rock 'n' roll-ster het strijdperk te betreden. Het is een scheurtje in zijn oog. En dan dat felle licht. Rosenboom is aanvankelijk niet op z'n gemak. Weifelend, naar woorden zoekend en onwennig geeft hij korte antwoorden op de vragen. Hij is verlegen. Misschien toch daarom die zonnebril?

Mijn aandacht wordt getrokken als Rosenboom zich kwaad maakt over 'het narcisme en de aanstellerij' van deze tijd. Die vreselijke behoefte om op te vallen. Snel somt hij zaken op die hem ergeren: supporters van het Nederlands Elftal die zich zodanig toetakelen dat ze denken dat ze in hun eigen show zitten, verwende, aanstellerige kindertjes die constant door ouders overladen worden met complimenten, sukkelige vaders die zich door hun kinderen ook nog eens als personeel laten behandelen. En een mooie: tijdens een vakantie op Vlieland zag hij 'een man in een berenpak en zijn vriend in netkousen lopen'. Opvallen om op te vallen, zonder iets te kunnen: Rosenboom wordt er gek van. Vertwijfeld kijkt hij vanachter z'n zonnebril zijn fans aan met een blik: zeg zelf, dat is toch diep treurig? Ik vermaak me ineens.




Zo. Het zit erop.












Na het interview kom ik erop terug. Is dat narcisme van tegenwoordig een belangrijk thema voor hem? Of leuke anekdotiek? Hij antwoordt er niet echt op maar geeft wel weer een paar vermakelijke voorbeelden en wijdt het onbeschaamde gedrag van de huidige kinderen aan hun ouders. Zijn verklaring: 'de ouders van deze kinderen zijn de kinderen van de jaren zestig-generatie die sociologie, psychologie en dat soort progressieve onzin studeerden - 'net als ik', glimlacht hij - en hun kinderen anti-autoritair opvoedden. En die kinderen hebben nu van die narcistische kindertjes. En dan zegt hij iets wat van diep komt: 'Al die aandacht voor mensen die niets kunnen, doet afbreuk aan aandacht voor mensen die wél iets kunnen.' Zo. Die zit.


Lezen dus!












En het boek? Natuurlijk ga ik het lezen. Het verhaal speelt zich deels af in Arnhem. Voor de band Shout heeft de Arnhemse band Moans model gestaan en Eddie van de Beek, een van de personages, heeft Rosenboom gemodelleerd naar een jongen die hij kende van vroeger. En ja, die blijkt aanwezig te zijn in de boekhandel! Het wordt helemaal gezellig als de oude, grijze ex-zanger van Moans er ook is!
Na het interview moet Rosenboom de verkochte boeken signeren, maar hij staat buiten een shaggie te draaien. Effe bijkletsen met Eddie en de zanger. En lekker zijn fans ontvluchten. Zijn zonnebril is af.

woensdag 31 oktober 2012


Arnhemse afvalheldjes…

Soms is het vet lachen in Arnhem. In de Arnhemse Koerier las ik onder de kop ‘Word jij een Arnhemse afvalheld?’ een vermakelijk tekstje waarin een schoolprogramma voor 2013 wordt aangekondigd om schoolkinderen bewust van afval te maken.
Lees en huiver: ‘De gemeente Arnhem vindt het belangrijk dat de Arnhemse jeugd inzicht heeft in de verschillende afvalstromen en hoe die te beperken door afval te scheiden en te hergebruiken.’

In de maanden februari en maart komen professionele acteurs (moest het onderwijs niet bezuinigen?), naar de scholen om voorstellingen en workshops te geven. Daarna moeten die kinderen binnen een maand de ‘meest ludieke (ludiek… het staat er echt! Zooo 1979) en effectieve acties bedenken om mensen te motiveren hun elektrische apparaten en spaarlampen gescheiden in te leveren, zodat ze goed gerecycled kunnen worden.’ Die ideetjes leggen ze vast in het Milieuheldenboek.
Afvalheldjes, Milieuheldenboek... Hoe modieuze, nietszeggende kultermen het woord 'held' devalueren tot nul...

Maar erger nog: kinderen afvalhelden? Kinderen die mensen gaan motiveren hun zooi gescheiden in te leveren? Een gotspe, meneer Sonneberg! Sinds kinderen zoveel geld te besteden hebben dat ze rond elke supermarkt een hangplek maken waar ze hun gekochte vette hap en mierzoete drankjes in blik naar binnen werken, hoopt het zwerfvuil zich op. Ik heb 15 jaar boven een AH gewoond, en echt, je wilt niet weten hoe makkelijk die koters hun blikjes en plastic afval van koekverpakkingen en chipszakjes letterlijk uit hun handen laten flikkeren. Afval? Milieu? Huh?



Op iedere straathoek in Arnhem te zien: de 'aanstormende
afvalheldjes' hebben weer eens hun rotzooi uit de handjes laten flikkeren.


Maar dan is het toch goed dat hen dit wordt bijgebracht? Nee! Althans: niet zo. Waarom tijd op school verknoeien aan weer eens een project? Laat ouders thuis vertellen over recyclen en spaarlampen, en ga die koters op school leren rekenen, lezen en schrijven! Als je ze soms hoort ‘praten’ is daar nog wat werk te doen.
Het probleem is dat ouders niet meer opvoeden. Dat ouders 'vriendjes' van hun 'lieve kindjes' willen zijn.
Vroeger (ja, vroeger ja!) kreeg je van pa of moe een fikse draai om je oren als je het waagde een snoeppapiertje op straat te gooien. Een bestraffend woord, het papiertje in je zak steken en thuis in de vuilnisemmer gooien. Bij recidive: straf herhalen en intensiveren.

Voordelen daarvan: 1. het bespaart het onderwijs veel geld; 2. er is op school meer tijd om les te geven in echte vakken; 3. ouders zijn weer ouders, kinderen zijn weer kinderen.
Daarom stel ik voor om de ouderwetse aanpak landelijk weer in te voeren in 2013. Ik noem het de NAPI 2013: de Nieuwe Arnhemse Pedagogische Inzichten 2013. Zo. Ook weer geregeld.

donderdag 18 oktober 2012


Blijf van Mart Smeets af!

Zo. Ik ga het doen. Mart Smeets verdedigen. Mijn mede-Arnhemmer krijgt de laatste weken zoveel stront over zich heen dat ik het genoeg vind. Het instituut-Smeets wankelt. Meestal vind ik het mooi als een oud en overbodig instituut valt. Maar nu niet.


Geboren Arnhemmer Mart Smeets in de tuin
van het huis van zijn grootouders in Arnhem.
Foto's genomen uit het boek 'Monnikenhuize,
afscheid van een voetbalstadion'. Originele foto's:
 fotograaf Cees Mooij
















Sinds dopey Lance Armstrong door een dozijn ouwe vriendjes is verlinkt en zelfs de internationale wielerbond nattigheid voelt, lijken de wolven in het bos hun kans schoon te zien. Armstrong-bewonderaar Smeets wordt nu genadeloos gepakt.

Ja, Smeets is vaak irritant. Hij vindt zichzelf erg tof en heeft dit jaar op onbeschofte wijze jonge vrouwen als Eva Jinek en een of andere volleybalster die de OS niet haalde, te kakken gezet. Hij gedraagt zich vaak als een arrogante kwal. Hij deed het als ouwe man met Ria Visser. Zie je 't voor je? Bah.
Tijdens zijn 'Tour-avonden' beuzelt hij vaak maar wat door en als voetbalverslaggever hitste hij jaren geleden in Kerkrade bij een wedstrijd tussen Oranje en die Mannschaft de supporters van beide teams op tot een geheel overbodige voetbalrel. Natuurlijk niet echt, maar o, het zou zomaar kunnen... Een valse journalistentruc.
Hij was ondersteboven van Lance Armstrong, liep zelfs met zo'n raar geel bandje om de pols. Armstrong veranderde de sportjournalist in een groupie. In DWDD zei Smeets: eigenlijk zouden er nu sportjournalisten moeten opstaan die zeggen: ik word onderzoeksjournalist. Waarmee Smeets ruiterlijk toegaf dat in ieder geval wielerjournalisten weinig echt journalistiek bloed hebben.


Smeets houdt soepeltjes een balletje hoog
in Nieuw Monnikenhuize, het oude Vitesse-stadion.












Oké. Allemaal waar. Maar Smeets verstaat ook als geen ander de kunst om je als kijker mee te voeren bij waanzinnige sportprestaties. Hij trekt je moeiteloos mee in dat magische moment. Bij Sven Kramer, bij Armstrong... hij kan je de wereld doen vergeten. Door zijn ongetemperde enthousiasme en quasi verbazing hoe-het-nou-toch-kan-dat-Kramertje-weer-sneller-gaat, voert hij je naar de zevende sporthemel. Ben je los van de aarde. Dat kan alleen Mart Smeets, sukkels!

Dus al die mensen met hun Smeets-moppen, sportjournalisten die de veters van Smeets' schoenen niet eens mogen strikken met hun anti-Smeets-columns, de Smeets-bingo met Smeets-cliché's, de Smeetsmakelijk.nl, het Mart Auf Wiedersehen Smeets facebook... wat flink allemaal zo ineens! Had dat gedaan toen Smeets nog in volle glorie over jouw teeveetje denderde. En niet nu, nu hij plots een aangeslagen oude man is. Laf om 'm dan met z'n allen als een roedel valse wolven in zijn nek te bijten. Maar ik zeg: poten af van deze mede-Arnhemmer! Zo. Mag ik dat zeggen? JA, dat mag ik zeggen!!

donderdag 11 oktober 2012



Gelredome februari 2014:Usain Bolt debuteert bij Vitesse

Trots presenteert Vitesse, de Nederlandse voetbalkampioen van seizoen 2012-2013, z'n nieuwe rechtsachter: Usain Bolt. Jazeker, de man die de wereldrecords op de 100 en 200 meter sprint op zijn naam heeft staan. Na stevige onderhandelingen heeft clubeigenaar Merab Jordania Usain Bolt in augustus 2013 voor veel geld voor drie jaar weten vast te leggen. Daarmee liet Jordania Atletico Madrid, Napoli en Machester City achter zich. Bolt was een snelle leerling en heeft in de herfst van 2013 al geschitterd in het tweede van Vitesse. Nu is hij klaar voor zijn debuut in het eerste.  


Buiten sneeuwt het, binnen kolkt het uitverkochte Gelredome als Bolt voor het eerst uit de tunnel het veld op loopt en een sprintje trekt. Honderden fototoestellen van de toegesnelde internationale pers flitsen, cameramannen rennen aan de zijlijn amechtig mee, 24.000 man juichen en schreeuwen hem toe. De Zuidtribune barst uit zijn voegen. Een apetrotse Jordania blikt vanuit zijn businessclub neer op de tribunes. Dit is wat hij altijd heeft bedoeld. Dit is wat hij de Vitesse-supporters heeft willen schenken...  

Ruim 90 minuten later fluit de scheidsrechter af. Gelredome ontploft. Alles wat geel-swert is zingt en juicht. Vitesse heeft met 3-1 van FC Twente gewonnen. Bolt the Brave, zoals Vitesse-fans hem noemen, schitterde en gaf twee assists waarbij spits Reis niets meer hoefde doen dan zijn hoofd onder de bal te zetten en te scoren. Grijnzend liep Bolt in de wedstrijd zijn uitgeputte Twente-tegenstander er een paar keer finaal uit. Dan keek 'ie effe omhoog naar Jordania.

In Londen zit Wilfried Bony voor de tv. Hij is reserve bij Chelsea, dat hem een jaar eerder voor 12 miljoen van Vitesse kocht. Even verlangt hij naar die feestmassa in Gelredome. Hij weet: de komende drie jaar is het in Arnhem te doen. Hij pakt zijn smartphone en sms't glimlachend naar Bolt. Congrats!! Wish you were there in 2012....

* Dit ging door m'n kop na het bericht van gisteren in kranten dat Bolt graag voetballer wil worden.

woensdag 10 oktober 2012


Herfstchagrijn op het Willemsplein

Zelfs in Arnhem is het leven niet altijd leuk. Echt? Ja. Nee, er is niet bij mij ingebroken, ik ben niet werkloos geworden en mijn vrouw is ook niet gillend weggelopen. De herfst did it. Als ik opsta is het donker en koud en 's avonds ligt de stad steeds vroeger onder een donker dak. Tot overmaat van ramp kan ik niet hardlopen. Een levensbehoefte: energie opdoen, calorieën verbranden, mezelf fysiek tegenkomen. Al jarenlang loop ik enkele keren per week mijn kilometers in Sonsbeek. 's Ochtends vroeg. Een feest! Eekhoorntjes kijken me in de bomen nieuwsgierig na terwijl in de verte zachtjes de ruis van een ontwakend Arnhem klinkt.
Maar ik heb m'n knie kapot gelopen. Overbelasting volgens de fysio. Gaat even duren. Met m'n achillespezen had ik al geregeld gedonder, nu ook de knie. Wanneer kan ik weer vrijuit hardlopen? Die vraag maakt me chagrijnig. En dan die verdomde herfst.

In een kwaadaardige stemming wandel ik - dat mag van de fysio - de stad in. Op zoek naar afleiding. Vanaf het stationsplein naar het Willemsplein en Nieuwe Plein. Nou, steek daar maar eens over. Het wegenplan is compleet vernield door een of andere gek van waarschijnlijk een peperduur bureau voor 'stadsinfrastructuurverbetering'. Geen enkel overzicht tussen voetgangers- en fietspaden omdat beide uit rode steentjes bestaan. Auto- en buswegen snijden er onoverzichtelijk doorheen en in het fietspad zit ter hoogte van het Griekse restaurant een rare slinger waardoor je als voetganger of fietser hup, ineens op de verkeerde weg zit. Soms rijdt een auto op het fietspad. Verwilderde automobilist achter het raampje... Ik maak foto's van 't zooitje en word uitgescholden door een scooterventje dat me op een haar na mist.


Vanaf het station gezien: de rare slinger vanaf
Utrechtseweg/Nieuwe Plein
die je als fietser moet maken om
niet ineens op de autoweg te komen.
Scootertje scheurt op voetgangersgedeelte tussen de
stoplichten (daar liggen ineens geen rode steentjes).













Nog even doornuilen: op het Nieuwe Plein
is het onduidelijk tussen voetgangers
en fietsers. En weer een vreemde slinger
in het fietspad. 














E-mailtje naar de gemeente. Antwoord: 'de slinger is ontstaan omdat de nieuwe inrichting van het Nieuwe Plein nu aansluit op een later nog her in te richten deel Willemsplein. Het weghalen van verkeerslichten maakt dat verkeersdeelnemers nu zelf moeten opletten en uitkijken, en de belijning van de paden is nu voltooid. Aan verbeterde bewegwijzering wordt gewerkt.' Hmm, ooit wordt het beter dus? 't Zal wel. M'n chagrijn blijft.

De volgende morgen draai ik in snelwandeltempo m'n hardlooprondjes af. Toch iets... Ik passeer de Steile Tuin, waar ik tot voor kort geregeld een paar keer hard tegen de steile trap op liep (hoewel de tredes eigenlijk net te diep zijn om lekker met je passen uit te komen). Lekker nog effe de benen en longen pijn doen. Terwijl ik mistroostig naar die fijne trap gluur, schiet me te binnen dat voor het prachtige ontwerp van de Steile Tuin 's een keer geen duur landschapsarchitectenbureau door de gemeente is ingehuurd. De tuin is gewoon ontworpen door onze eigen gemeenteambtenaren. Kunnen zij niet effe naar het Willemsplein kijken?

De Steile Tuin met steile trap. Niet voor mij, deze herfst.

woensdag 26 september 2012


Arnhem is de stad (Leone ft Lexie)

Enige maanden geleden hoorde ik het nummer voor het eerst bij Vitesse: 'Arnhem is de stad'. Ik dacht: wat is dit? Ik had geen idee wat voor soort muziek het was. Als oude Ernummer ben ik gestopt na rock en punk. Ik dacht dat het een soort rap was. Wel een aardige tekst over Arnhem... en een pakkende melodie. Jonge gasten op de tribune bewogen mee op het ritme. Ik vergat het snel. Dacht ik. Want enkele dagen later schoot de basismelodie van het nummer me ineens weer in de kop. Godver, dacht ik. Ook dat nog...



Beelden: uit het filmpje
'Arnhem is de stad'.
'Arnhem is een multiculturele stad,
alle kleuren in de straten.'













Enkele weken erna hoorde ik het weer. Weer in het stadion, weer vlak voor de wedstrijd. En ik vond het lekker. Het swingt. Dat zal wel niet de juiste uitdrukking zijn voor deze muziek, maar voor mij geldt: het swingt! Of moet ik zeggen: het beweegt me. De lekkere beat blijft in m'n lijf hangen en de tekst vind ik gaaf: een poëtische ode aan Arnhem. Luister:
'Arnhem is simpelweg de stad
Ik heb Arnhem opgesloten in m'n hart
Dus mensen hef 't glas
Dan gaan we samen proosten
Op die wijze stad uit het oosten'

en:
'Arnhem, groot geworden door klein te blijven'
Leuk dus. En verder leefde ik door...



Natuurlijk: je eerste vriendinnetje
in de trolleybus naar huis brengen.












Een week geleden kreeg ik de link van het filmpje met de muziek, door een maatje opgestuurd. Jaja, dacht ik, ken ik al. Maar er was ook nieuwe info: het blijkt hiphop te zijn! En het is gemaakt door het duo Leon ft Lexie (VZP). Weer wat geleerd.
Ik klikte de link aan en voor m'n ogen ontrolde een filmpje met fraaie historische beelden geknipt door beelden van nu. Heel erg Arnhem. Lekker gedaan. Voor mij is het zeker: een topnummer. Ga luisteren
en kijken:
http://www.youtube.com/watch?v=aNNKSSxxlLs


woensdag 12 september 2012


Chinatown, Russische roebels en Gazprom

Er staat wat te gebeuren in Arnhem. Leuk. Ik ben altijd wel in voor wat beweging. Enkele weken geleden kwamen er berichten dat het Gele Rijdersplein het Arnhemse Chinatown kan worden. In het voormalige ABN AMRO-gebouw zou een Chinees restaurant en een handelscentrum komen en in de Looierstraat winkels en talen- en opleidingscentra. Een goed Chinees restaurant erbij is nooit weg en omdat China economisch wereldleider is, lijkt het mij een prima idee om een stukje China in Arnhem te brengen.
Daarnaast: het Gele Rijdersplein is een uitgemergeld, doods plein geworden nu het enorme ABN AMRO-gebouw leeg is. Veel winkelpanden staan te huur, de oerlelijke fietsenstalling maakt het treurige beeld compleet.
Volgens adviseurs van initiatiefnemer Asia Consultancy & Restructuring Group (ACRG) kan het allemaal snel als de gemeente Arnhem aan een aantal voorwaarden wil voldoen.





De trotse Gele Rijder blaast zijn trompetgeluiden
over een treurig plein.
 




















Leegstand en...

...om het nog eens extra lelijk te maken een fietsenstalling
die de AKU-fonteinen aan het oog onttrekt.














Bellen dus naar wethouder Van Wessem. Via zijn woordvoerder kreeg ik per
e-mail antwoord op mijn vragen. Van Wessem meldt dat hij de initiatiefnemers eenmaal heeft gesproken en hen heeft uitgenodigd om hun plannen concreter uit te werken. "Dat is op dit moment vanuit gemeenteperspectief de status." (Dit was de stand van zaken ruim een week geleden).

Van Wessem vindt het idee vanuit economisch en cultureel perspectief interessant voor Arnhem. Arnhem heeft sinds 1999 een stedenband met de Chinese stad Wuhan. Het zichtbaar maken van die band vindt hij een aansprekende gedachte en tijdens bezoeken aan Wuhan was het idee al ontstaan voor een soort handelskantoor in Arnhem. Arnhem heeft een vrij grote Chinese gemeenschap en een sterke toename van Chinese studenten aan onze Hogeschool. "Hoe het precies vorm krijgt moet je als overheid niet opleggen, maar aan de markt overlaten."

In die laatste zin zit 't 'm, denk ik. Eergisteren las ik in de plaatselijke media het bericht dat de initiatiefnemers een concreet aanbod neerleggen bij ons gemeentebestuur. Ze willen een helder ja of nee horen. Als er geen helder antwoord komt, haken ze af.
De knellende vraag is: is de gemeente actief en snel genoeg (ondanks dat ze het aan 'de markt' wil overlaten) om samen met het ACRG mooie plannen uit te werken die goed zouden kunnen zijn voor het Gele Rijdersplein en de Arnhemse economie? Politiek en snel... het is niet altijd een even gelukkige combinatie.


Bellen naar het ACRG. Dat valt niet mee. Ik kom niet snel aan een telefoonnummer. Wel vind ik enkele adviseurs van het ACRG. Zij hebben ook nog andere functies, dus zijn ze druk. Maar ik blijf proberen. De aanhouder wint. Want ik word enthousiast van het idee van een Chinatown in Arnhem en heb wel enkele vragen aan het ACRG.
Ook vermakelijk: de reacties op de internetpagina van de Gelderlander. Van negatief tot enthousiast, en vaak met een licht cynisch ondertoontje. Daar zijn we wel goed in...


Als Vitesse eerdaags met Gazprom op het shirt gaat spelen en met die miljoenen doorstoot naar de Europese top en we over een jaar beschikken over een fraai Chinatown, is Ernum weer eens lekker in beweging!
Maar onder één voorwaarde: geen belchinezen op de tribunes van Gelredome. Geen gegok met ons Vites!

donderdag 30 augustus 2012

De Slag om Arnhem
Maar dan die van 1813...

Enkele dagen geleden las ik in de Gelderlander dat Gerben Karssenberg, gemeenteraadslid voor het CDA, 'de eerste Slag om Arnhem' volgend jaar wil herdenken. Op 30 november 1813 versloegen de Pruisen na onder meer felle gevechten in Arnhem de legers van Napoleon. Arnhem en Nederland waren bevrijd van de Fransen. Karssenberg pleit voor gemeentelijke steun voor een 'bevrijdingsfeest', waarvoor het Arnhems Historisch Genootschap Prodesse Conamur al ideeën heeft. In 1913 blijkt de slag ook al in Arnhem herdacht te zijn. Ik had er nog nooit van gehoord. Bellen met de heer Karssenberg, dus.

He? De Slag om Arnhem speelde zich toch in 1944 af om de oude brug?
 Ja. Klopt. Maar in 1813 was er ook al een slag in Arnhem.

















Waarom wilt u deze slag herdenken? Karssenberg: "Omdat het een belangrijk moment is geweest in de historie van Arnhem. De Franse bezetters verloren hier een beslissende strijd. Het CDA heeft al sinds enige maanden het idee om iets met deze slag te doen. De slag vond plaats op de plek waar nu de Blauwe Golven liggen. Vanuit het historisch belang van die slag heb ik de gemeente gevraagd om een eenmalige activiteit, zoals het uitgeven van een boek of het maken van een documentaire, financieel te ondersteunen. Ik zou het ook toejuichen als volgend jaar een eenmalige tentoonstelling in Arnhem hierover wordt gemaakt."
En een monument? Karssenberg: "Zou kunnen. Als politicus ondersteun ik ideeën, de uitvoering laat ik over aan anderen. Leden van Prodesse Conamur hebben een hele lijst met plannen opgesteld. Een blijvend herkenningspunt ergens bij de Blauwe Golven zou interessant kunnen zijn. Ook voor toeristen."

Uit reacties op sites blijkt dat sommige Arnhemmers het onverantwoord vinden om in deze economisch slechte tijden hieraan geld uit te geven. Wat vindt u? Karssenberg: "Daar heb ik begrip voor, maar het gaat niet om een ton, hoor. Het gaat om 5000 euro. Dat vind ik verantwoord. Nog één ding: ik noem het niet de eerste 'Slag om Arnhem' om verwarring te voorkomen met dé Slag om Arnhem. Dat is en blijft die van september '44. Daarom spreek ik over 'bevrijdingsfeest'."

Bergstraat, vlak bij het Centraal Station.
Hier vochten de Pruisen tegen de Fransen, in 1813.
De Blauwe Golven, iets ten zuiden van de Bergstraat.












René Vossebeld, secretaris van Prodesse Conamur, bevestigt dat er veel plannen zijn. "Een boekje staat op onze wensenlijst, maar ook een documentaire voor jongeren. Daaraan willen we de subsidie van 5000 euro besteden."
Hij beaamt dat de slag zich heeft afgespeeld rond het gebied van de Bergstraat. "Vergis je niet, er waren weliswaar in heel Nederland schermutselingen, maar alleen in Arnhem is zwaar gevochten, met ongeveer 2500 gesneuvelden. De Franse bezetters werden verjaagd. Toch heeft die Franse bezetting ook het nodige opgeleverd: het metrisch stelsel werd ingevoerd, er is infrastructuur aangelegd en er zijn belangrijke instituten opgericht. Het land heeft zich daardoor kunnen ontwikkelen."
Vossebeld onderzoekt de mogelijkheden om een gedenkteken op te richten. "We proberen daar subsidie voor te krijgen bij grote bedrijven die iets met Arnhem hebben, zoals Arcadis en BASF, maar ook bij Rabobank. Wij denken aan iets met een monumentale uitstraling waarop een tekst staat die uitlegt wat hier op 30 november 1813 is gebeurd."

Ik ben benieuwd wat er volgend jaar gaat gebeuren!