Gelredome februari 2014:Usain Bolt debuteert bij Vitesse

Trots presenteert Vitesse, de Nederlandse voetbalkampioen van seizoen 2012-2013, z'n nieuwe rechtsachter: Usain Bolt. Jazeker, de man die de wereldrecords op de 100 en 200 meter sprint op zijn naam heeft staan. Na stevige onderhandelingen heeft clubeigenaar Merab Jordania Usain Bolt in augustus 2013 voor veel geld voor drie jaar weten vast te leggen. Daarmee liet Jordania Atletico Madrid, Napoli en Machester City achter zich. Bolt was een snelle leerling en heeft in de herfst van 2013 al geschitterd in het tweede van Vitesse. Nu is hij klaar voor zijn debuut in het eerste.  

Buiten sneeuwt het, binnen kolkt het uitverkochte Gelredome als Bolt voor het eerst uit de tunnel het veld op loopt en een sprintje trekt. Honderden fototoestellen van de toegesnelde internationale pers flitsen, cameramannen rennen aan de zijlijn amechtig mee, 24.000 man juichen en schreeuwen hem toe. De Zuidtribune barst uit zijn voegen. Een apetrotse Jordania blikt vanuit zijn businessclub neer op de tribunes. Dit is wat hij altijd heeft bedoeld. Dit is wat hij de Vitesse-supporters heeft willen schenken...  

Ruim 90 minuten later fluit de scheidsrechter af. Gelredome ontploft. Alles wat geel-swert is zingt en juicht. Vitesse heeft met 3-1 van FC Twente gewonnen. Bolt the Brave, zoals Vitesse-fans hem noemen, schitterde en gaf twee assists waarbij spits Reis niets meer hoefde doen dan zijn hoofd onder de bal te zetten en te scoren. Grijnzend liep Bolt in de wedstrijd zijn uitgeputte Twente-tegenstander er een paar keer finaal uit. Dan keek 'ie effe omhoog naar Jordania.

In Londen zit Wilfried Bony voor de tv. Hij is reserve bij Chelsea, dat hem een jaar eerder voor 12 miljoen van Vitesse kocht. Even verlangt hij naar die feestmassa in Gelredome. Hij weet: de komende drie jaar is het in Arnhem te doen. Hij pakt zijn smartphone en sms't glimlachend naar Bolt. Congrats!! Wish you were there in 2012....

* Dit ging door m'n kop na het bericht van gisteren in kranten dat Bolt graag voetballer wil worden.

Herfstchagrijn op het Willemsplein

Zelfs in Arnhem is het leven niet altijd leuk. Echt? Ja. Nee, er is niet bij mij ingebroken, ik ben niet werkloos geworden en mijn vrouw is ook niet gillend weggelopen. De herfst did it. Als ik opsta is het donker en koud en 's avonds ligt de stad steeds vroeger onder een donker dak. Tot overmaat van ramp kan ik niet hardlopen. Een levensbehoefte: energie opdoen, calorieën verbranden, mezelf fysiek tegenkomen. Al jarenlang loop ik enkele keren per week mijn kilometers in Sonsbeek. 's Ochtends vroeg. Een feest! Eekhoorntjes kijken me in de bomen nieuwsgierig na terwijl in de verte zachtjes de ruis van een ontwakend Arnhem klinkt.
Maar ik heb m'n knie kapot gelopen. Overbelasting volgens de fysio. Gaat even duren. Met m'n achillespezen had ik al geregeld gedonder, nu ook de knie. Wanneer kan ik weer vrijuit hardlopen? Die vraag maakt me chagrijnig. En dan die verdomde herfst.

In een kwaadaardige stemming wandel ik - dat mag van de fysio - de stad in. Op zoek naar afleiding. Vanaf het stationsplein naar het Willemsplein en Nieuwe Plein. Nou, steek daar maar eens over. Het wegenplan is compleet vernield door een of andere gek van waarschijnlijk een peperduur bureau voor 'stadsinfrastructuurverbetering'. Geen enkel overzicht tussen voetgangers- en fietspaden omdat beide uit rode steentjes bestaan. Auto- en buswegen snijden er onoverzichtelijk doorheen en in het fietspad zit ter hoogte van het Griekse restaurant een rare slinger waardoor je als voetganger of fietser hup, ineens op de verkeerde weg zit. Soms rijdt een auto op het fietspad. Verwilderde automobilist achter het raampje... Ik maak foto's van 't zooitje en word uitgescholden door een scooterventje dat me op een haar na mist.



Vanaf het station gezien: de rare slinger vanaf
Utrechtseweg/Nieuwe Plein
die je als fietser moet maken om
niet ineens op de autoweg te komen.

Scootertje scheurt op voetgangersgedeelte tussen de
stoplichten (daar liggen ineens geen rode steentjes).



Nog even doornuilen: op het Nieuwe Plein
is het onduidelijk tussen voetgangers
en fietsers. En weer een vreemde slinger
in het fietspad. 













E-mailtje naar de gemeente. Antwoord: 'de slinger is ontstaan omdat de nieuwe inrichting van het Nieuwe Plein nu aansluit op een later nog her in te richten deel Willemsplein. Het weghalen van verkeerslichten maakt dat verkeersdeelnemers nu zelf moeten opletten en uitkijken, en de belijning van de paden is nu voltooid. Aan verbeterde bewegwijzering wordt gewerkt.' Hmm, ooit wordt het beter dus? 't Zal wel. M'n chagrijn blijft.

De volgende morgen draai ik in snelwandeltempo m'n hardlooprondjes af. Toch iets... Ik passeer de Steile Tuin, waar ik tot voor kort geregeld een paar keer hard tegen de steile trap op liep (hoewel de tredes eigenlijk net te diep zijn om lekker met je passen uit te komen). Lekker nog effe de benen en longen pijn doen. Terwijl ik mistroostig naar die fijne trap gluur, schiet me te binnen dat voor het prachtige ontwerp van de Steile Tuin 's een keer geen duur landschapsarchitectenbureau door de gemeente is ingehuurd. De tuin is gewoon ontworpen door onze eigen gemeenteambtenaren. Kunnen zij niet effe naar het Willemsplein kijken?

De Steile Tuin met steile trap. Niet voor mij, deze herfst.

Arnhem is de stad (Leone ft Lexie)

Enige maanden geleden hoorde ik het nummer voor het eerst bij Vitesse: 'Arnhem is de stad'. Ik dacht: wat is dit? Ik had geen idee wat voor soort muziek het was. Als oude Ernummer ben ik gestopt na rock en punk. Ik dacht dat het een soort rap was. Wel een aardige tekst over Arnhem... en een pakkende melodie. Jonge gasten op de tribune bewogen mee op het ritme. Ik vergat het snel. Dacht ik. Want enkele dagen later schoot de basismelodie van het nummer me ineens weer in de kop. Godver, dacht ik. Ook dat nog...

Beelden: uit het filmpje
'Arnhem is de stad'.

'Arnhem is een multiculturele stad,
alle kleuren in de straten.'

Enkele weken erna hoorde ik het weer. Weer in het stadion, weer vlak voor de wedstrijd. En ik vond het lekker. Het swingt. Dat zal wel niet de juiste uitdrukking zijn voor deze muziek, maar voor mij geldt: het swingt! Of moet ik zeggen: het beweegt me. De lekkere beat blijft in m'n lijf hangen en de tekst vind ik gaaf: een poëtische ode aan Arnhem. Luister:
'Arnhem is simpelweg de stad
Ik heb Arnhem opgesloten in m'n hart
Dus mensen hef 't glas
Dan gaan we samen proosten
Op die wijze stad uit het oosten'
en:
'Arnhem, groot geworden door klein te blijven'
Leuk dus. En verder leefde ik door...

Natuurlijk: je eerste vriendinnetje
in de trolleybus naar huis brengen.

Een week geleden kreeg ik de link van het filmpje met de muziek, door een maatje opgestuurd. Jaja, dacht ik, ken ik al. Maar er was ook nieuwe info: het blijkt hiphop te zijn! En het is gemaakt door het duo Leon ft Lexie (VZP). Weer wat geleerd.
Ik klikte de link aan en voor m'n ogen ontrolde een filmpje met fraaie historische beelden geknipt door beelden van nu. Heel erg Arnhem. Lekker gedaan. Voor mij is het zeker: een topnummer. Ga luisteren
en kijken: http://www.youtube.com/watch?v=aNNKSSxxlLs

Chinatown, Russische roebels en Gazprom

Er staat wat te gebeuren in Arnhem. Leuk. Ik ben altijd wel in voor wat beweging. Enkele weken geleden kwamen er berichten dat het Gele Rijdersplein het Arnhemse Chinatown kan worden. In het voormalige ABN AMRO-gebouw zou een Chinees restaurant en een handelscentrum komen en in de Looierstraat winkels en talen- en opleidingscentra. Een goed Chinees restaurant erbij is nooit weg en omdat China economisch wereldleider is, lijkt het mij een prima idee om een stukje China in Arnhem te brengen.
Daarnaast: het Gele Rijdersplein is een uitgemergeld, doods plein geworden nu het enorme ABN AMRO-gebouw leeg is. Veel winkelpanden staan te huur, de oerlelijke fietsenstalling maakt het treurige beeld compleet.
Volgens adviseurs van initiatiefnemer Asia Consultancy & Restructuring Group (ACRG) kan het allemaal snel als de gemeente Arnhem aan een aantal voorwaarden wil voldoen.





De trotse Gele Rijder blaast zijn trompetgeluiden
over een treurig plein.
 







Leegstand en...

...om het nog eens extra lelijk te maken een fietsenstalling
die de AKU-fonteinen aan het oog onttrekt.












Bellen dus naar wethouder Van Wessem. Via zijn woordvoerder kreeg ik per
e-mail antwoord op mijn vragen. Van Wessem meldt dat hij de initiatiefnemers eenmaal heeft gesproken en hen heeft uitgenodigd om hun plannen concreter uit te werken. "Dat is op dit moment vanuit gemeenteperspectief de status." (Dit was de stand van zaken ruim een week geleden).
Van Wessem vindt het idee vanuit economisch en cultureel perspectief interessant voor Arnhem. Arnhem heeft sinds 1999 een stedenband met de Chinese stad Wuhan. Het zichtbaar maken van die band vindt hij een aansprekende gedachte en tijdens bezoeken aan Wuhan was het idee al ontstaan voor een soort handelskantoor in Arnhem. Arnhem heeft een vrij grote Chinese gemeenschap en een sterke toename van Chinese studenten aan onze Hogeschool. "Hoe het precies vorm krijgt moet je als overheid niet opleggen, maar aan de markt overlaten."

In die laatste zin zit 't 'm, denk ik. Eergisteren las ik in de plaatselijke media het bericht dat de initiatiefnemers een concreet aanbod neerleggen bij ons gemeentebestuur. Ze willen een helder ja of nee horen. Als er geen helder antwoord komt, haken ze af.
De knellende vraag is: is de gemeente actief en snel genoeg (ondanks dat ze het aan 'de markt' wil overlaten) om samen met het ACRG mooie plannen uit te werken die goed zouden kunnen zijn voor het Gele Rijdersplein en de Arnhemse economie? Politiek en snel... het is niet altijd een even gelukkige combinatie.

Bellen naar het ACRG. Dat valt niet mee. Ik kom niet snel aan een telefoonnummer. Wel vind ik enkele adviseurs van het ACRG. Zij hebben ook nog andere functies, dus zijn ze druk. Maar ik blijf proberen. De aanhouder wint. Want ik word enthousiast van het idee van een Chinatown in Arnhem en heb wel enkele vragen aan het ACRG.
Ook vermakelijk: de reacties op de internetpagina van de Gelderlander. Van negatief tot enthousiast, en vaak met een licht cynisch ondertoontje. Daar zijn we wel goed in...

Als Vitesse eerdaags met Gazprom op het shirt gaat spelen en met die miljoenen doorstoot naar de Europese top en we over een jaar beschikken over een fraai Chinatown, is Ernum weer eens lekker in beweging!
Maar onder één voorwaarde: geen belchinezen op de tribunes van Gelredome. Geen gegok met ons Vites!

De Slag om Arnhem
Maar dan die van 1813...

Enkele dagen geleden las ik in de Gelderlander dat Gerben Karssenberg, gemeenteraadslid voor het CDA, 'de eerste Slag om Arnhem' volgend jaar wil herdenken. Op 30 november 1813 versloegen de Pruisen na onder meer felle gevechten in Arnhem de legers van Napoleon. Arnhem en Nederland waren bevrijd van de Fransen. Karssenberg pleit voor gemeentelijke steun voor een 'bevrijdingsfeest', waarvoor het Arnhems Historisch Genootschap Prodesse Conamur al ideeën heeft. In 1913 blijkt de slag ook al in Arnhem herdacht te zijn. Ik had er nog nooit van gehoord. Bellen met de heer Karssenberg, dus.

He? De Slag om Arnhem speelde zich toch in 1944 af om de oude brug?
 Ja. Klopt. Maar in 1813 was er ook al een slag in Arnhem.

Waarom wilt u deze slag herdenken? Karssenberg: "Omdat het een belangrijk moment is geweest in de historie van Arnhem. De Franse bezetters verloren hier een beslissende strijd. Het CDA heeft al sinds enige maanden het idee om iets met deze slag te doen. De slag vond plaats op de plek waar nu de Blauwe Golven liggen. Vanuit het historisch belang van die slag heb ik de gemeente gevraagd om een eenmalige activiteit, zoals het uitgeven van een boek of het maken van een documentaire, financieel te ondersteunen. Ik zou het ook toejuichen als volgend jaar een eenmalige tentoonstelling in Arnhem hierover wordt gemaakt."
En een monument? Karssenberg: "Zou kunnen. Als politicus ondersteun ik ideeën, de uitvoering laat ik over aan anderen. Leden van Prodesse Conamur hebben een hele lijst met plannen opgesteld. Een blijvend herkenningspunt ergens bij de Blauwe Golven zou interessant kunnen zijn. Ook voor toeristen."
Uit reacties op sites blijkt dat sommige Arnhemmers het onverantwoord vinden om in deze economisch slechte tijden hieraan geld uit te geven. Wat vindt u? Karssenberg: "Daar heb ik begrip voor, maar het gaat niet om een ton, hoor. Het gaat om 5000 euro. Dat vind ik verantwoord. Nog één ding: ik noem het niet de eerste 'Slag om Arnhem' om verwarring te voorkomen met dé Slag om Arnhem. Dat is en blijft die van september '44. Daarom spreek ik over 'bevrijdingsfeest'."

Bergstraat, vlak bij het Centraal Station.
Hier vochten de Pruisen tegen de Fransen, in 1813.

De Blauwe Golven, iets ten zuiden van de Bergstraat.

René Vossebeld, secretaris van Prodesse Conamur, bevestigt dat er veel plannen zijn. "Een boekje staat op onze wensenlijst, maar ook een documentaire voor jongeren. Daaraan willen we de subsidie van 5000 euro besteden."
Hij beaamt dat de slag zich heeft afgespeeld rond het gebied van de Bergstraat. "Vergis je niet, er waren weliswaar in heel Nederland schermutselingen, maar alleen in Arnhem is zwaar gevochten, met ongeveer 2500 gesneuvelden. De Franse bezetters werden verjaagd. Toch heeft die Franse bezetting ook het nodige opgeleverd: het metrisch stelsel werd ingevoerd, er is infrastructuur aangelegd en er zijn belangrijke instituten opgericht. Het land heeft zich daardoor kunnen ontwikkelen."
Vossebeld onderzoekt de mogelijkheden om een gedenkteken op te richten. "We proberen daar subsidie voor te krijgen bij grote bedrijven die iets met Arnhem hebben, zoals Arcadis en BASF, maar ook bij Rabobank. Wij denken aan iets met een monumentale uitstraling waarop een tekst staat die uitlegt wat hier op 30 november 1813 is gebeurd."
Ik ben benieuwd wat er volgend jaar gaat gebeuren!

Ondertussen in Arnhem...

Ik ben helemaal geen vakantiefreak maar mijn vrouw en ik kozen de mooiste dagen van het jaar uit om effe uit te waaien op het allermooiste Waddeneiland: Ameland.
's Ochtends vroeg zwemmen in zee - dat was lang geleden - en opwarmen onder een al bloedhete zon. Kalmpjes ontbijten en laat verder de stralende dag maar komen.
Het is even wennen, maar uiteindelijk geef ik me over aan die cocoon van strand, zee en vooral veel zon.

Net op Ameland: tas in het zand smijten, broekspijpen oprollen
en met de witte poten de zee in. 

Ondertussen gebeuren in Arnhem de normale dingen die altijd gebeuren.
Een persfotograaf wordt belaagd door jongeren, op een afdeling van Rijnstate is de ziekenhuisbacterie MRSA gevonden. Er is de rechtszaak tegen de 15-jarige verdachte van die vreselijke 'Facebook-moord', er wordt een stripboekenserie aangekondigd over de Slag om Arnhem, de politie vindt in een kelderbox 600 hennepplanten en een agente heeft iemand na een akkefietje een hartaanval en de dood toegewenst, waarna ze moet erkennen dat ze over de schreef is gegaan.
Arnhemse en ex-minister Jacqueline Cramer was burgerlijk ongehoorzaam en fietste door het wandelgebied van de binnenstad om de eis dat er weer gefietst mag worden aan de randen van de binnenstad kracht bij te zetten, en De Zondagkrant Arnhem wordt De Weekkrant Arnhem.

Een 40-jarige Arnhemmer heeft in het politiebureau aan de Beekstraat een deur in elkaar getrapt, de SP startte in Arnhem haar campagne voor de verkiezingen. Het Arnhems Notarishuis veilt een staand horloge uit 1770, destijds gemaakt in Arnhem door Dirk Schoonman, die behoorde tot de top van de Nederlandse klokkenmakers. We prijzen tegenwoordig de stad aan met de slogan Made in [Arnhem], maar vroeger konden we er dus ook wat van. En o ja, er woedde een felle discussie over de lelijkheid van het Gele Rijdersplein.

Back in Arnhem. Rijnkade en Nieuwe Brug: mooi!

En dan kom je de stad weer in, met zon en zee nog in het hoofd. Langzaam verdrijft het stadse lawaai het meeuwengekrijs dat nog even in de oren blijft hangen.
Het ontheemde gevoel verdwijnt snel nadat we op het binnenterras van Bosporus overheerlijk Turks hebben gegeten - zoals gewoonlijk -, en door de stad terug naar huis kuieren. Als dan ook nog een maatje belt met de mededeling dat ons Teetje Janssen dit weekend definitief ook weer ons Ernum is binnengewandeld, grijnst Arnhem mij weer vrolijk tegemoet.

Eerste Nederlandse atletiekmedaille ever...
uit Arnhem, natuurlijk

Willem van Rekum, Anton en Willem van Loon, Henk Janssen, Wim Bekkers, Rinus van Rekum, Sijtse Jansma en Jan Hengeveld. Acht namen. Zegt 't je iets? Nee?
Mij zei het ook niets, totdat ik erachter kwam dat het acht Arnhemmers waren die tijdens de Olympische Spelen in Antwerpen in 1920 zich wezenloos trokken aan een touw. En mooi wel de allereerste atletiekmedaille voor Nederland wonnen.

Politiesportvereniging Amsterdam verpletterd
Hoe moet dat zijn gegaan? Besloten deze acht sterke Arnhemmers die worstelden bij krachtsportvereniging Achilles om serieus aan de Nederlandse voorwedstrijd voor het Olympische onderdeel touwtrekken mee te doen? Was 't een grap? Een weddenschap? Die voorwedstrijd was in Utrecht, mei 1920. En ze wonnen alles, verpletterden onder meer de politiesportvereniging Amsterdam.
Enkele maanden later reisden ze af naar Antwerpen. Niks geen voorbereiding van vier jaar met allerlei coaches, zoals tegenwoordig. Hadden ze verwachtingen? Ik denk het eigenlijk wel, na de overwinningen in Utrecht.

Italiaanse jankers
Dat is dan wel even slikken als je in de eerste ronde direct acht Italianen aan de andere kant van het touw ziet die gezamenlijk zo'n 200 kilo zwaarder zijn. Maar in twee beurten wonnen ze. Volgens Wikipedia wierpen de Italianen zich na het verlies snikkend op de grond. Rare jongens.... Onze jongens zullen wel gegrinnikt hebben, of zoiets.
Daarna tegen acht Engelse Bobbies. Samen maar liefst 300 kilo zwaarder. Zo'n 40 kilo per persoon! Dat was te veel van het goede. In de strijd om zilver en brons trokken onze acht de Belgen omver. Zilver dus. De eerste Nederlandse atletiekmedaille, want touwtrekken was destijds ingedeeld bij atletiek. Hebben ze 't daarna goed gevierd in Antwerpen? Onbekend. 

Petjes in de lucht
Met zo'n medaille om je nek is het natuurlijk leuk thuiskomen! Ineens ben je een bekende Arnhemmer. Toen de krachtpatsers uitstapten uit de stoomtrein, volgde in het station dan ook de onvermijdelijke toespraak van de burgemeester. Daarna begon het volksfeest: toegejuicht worden door duizenden Arnhemmers tijdens een rijtoer door de stad. Dat is even andere koek.
Ik zie in gedachte die huldiging voor me in van die oude, onrustige zwart-witbeelden. Daar zit je dan, in een paardenkar. Blaaskapel ervoor. Langs de weg mannen in zwarte pakken die hun hoed of pet van 'jolijt' de lucht in gooien, vrouwen die klappen, kinderen die juichen. Hier en daar een bekende.
Ik had er op die avond in 1920 wel tussen gestaan. En had ook mijn petje hoog de lucht in gegooid.

Wie weet meer?
Hoeveel Arnhemmers weten hier eigenlijk van? Is er ergens in Arnhem een herinnering te vinden aan deze helden? Ik denk het niet... Daar zijn wij Arnhemmers dan weer niet zo goed in. Als iemand meer weet over die Olympische avonturen: reageer even! Ik wil er graag meer over weten.

Meer lezen over Rinus van Rekum en zijn mannen? Kijk op www.sportgeschiedenis.nl , zoek op 'touwtrekken'.