Arnhem

De Slag om Arnhem
Maar dan die van 1813...

Enkele dagen geleden las ik in de Gelderlander dat Gerben Karssenberg, gemeenteraadslid voor het CDA, 'de eerste Slag om Arnhem' volgend jaar wil herdenken. Op 30 november 1813 versloegen de Pruisen na onder meer felle gevechten in Arnhem de legers van Napoleon. Arnhem en Nederland waren bevrijd van de Fransen. Karssenberg pleit voor gemeentelijke steun voor een 'bevrijdingsfeest', waarvoor het Arnhems Historisch Genootschap Prodesse Conamur al ideeën heeft. In 1913 blijkt de slag ook al in Arnhem herdacht te zijn. Ik had er nog nooit van gehoord. Bellen met de heer Karssenberg, dus.

He? De Slag om Arnhem speelde zich toch in 1944 af om de oude brug?
 Ja. Klopt. Maar in 1813 was er ook al een slag in Arnhem.

Waarom wilt u deze slag herdenken? Karssenberg: "Omdat het een belangrijk moment is geweest in de historie van Arnhem. De Franse bezetters verloren hier een beslissende strijd. Het CDA heeft al sinds enige maanden het idee om iets met deze slag te doen. De slag vond plaats op de plek waar nu de Blauwe Golven liggen. Vanuit het historisch belang van die slag heb ik de gemeente gevraagd om een eenmalige activiteit, zoals het uitgeven van een boek of het maken van een documentaire, financieel te ondersteunen. Ik zou het ook toejuichen als volgend jaar een eenmalige tentoonstelling in Arnhem hierover wordt gemaakt."
En een monument? Karssenberg: "Zou kunnen. Als politicus ondersteun ik ideeën, de uitvoering laat ik over aan anderen. Leden van Prodesse Conamur hebben een hele lijst met plannen opgesteld. Een blijvend herkenningspunt ergens bij de Blauwe Golven zou interessant kunnen zijn. Ook voor toeristen."
Uit reacties op sites blijkt dat sommige Arnhemmers het onverantwoord vinden om in deze economisch slechte tijden hieraan geld uit te geven. Wat vindt u? Karssenberg: "Daar heb ik begrip voor, maar het gaat niet om een ton, hoor. Het gaat om 5000 euro. Dat vind ik verantwoord. Nog één ding: ik noem het niet de eerste 'Slag om Arnhem' om verwarring te voorkomen met dé Slag om Arnhem. Dat is en blijft die van september '44. Daarom spreek ik over 'bevrijdingsfeest'."

Bergstraat, vlak bij het Centraal Station.
Hier vochten de Pruisen tegen de Fransen, in 1813.

De Blauwe Golven, iets ten zuiden van de Bergstraat.

René Vossebeld, secretaris van Prodesse Conamur, bevestigt dat er veel plannen zijn. "Een boekje staat op onze wensenlijst, maar ook een documentaire voor jongeren. Daaraan willen we de subsidie van 5000 euro besteden."
Hij beaamt dat de slag zich heeft afgespeeld rond het gebied van de Bergstraat. "Vergis je niet, er waren weliswaar in heel Nederland schermutselingen, maar alleen in Arnhem is zwaar gevochten, met ongeveer 2500 gesneuvelden. De Franse bezetters werden verjaagd. Toch heeft die Franse bezetting ook het nodige opgeleverd: het metrisch stelsel werd ingevoerd, er is infrastructuur aangelegd en er zijn belangrijke instituten opgericht. Het land heeft zich daardoor kunnen ontwikkelen."
Vossebeld onderzoekt de mogelijkheden om een gedenkteken op te richten. "We proberen daar subsidie voor te krijgen bij grote bedrijven die iets met Arnhem hebben, zoals Arcadis en BASF, maar ook bij Rabobank. Wij denken aan iets met een monumentale uitstraling waarop een tekst staat die uitlegt wat hier op 30 november 1813 is gebeurd."
Ik ben benieuwd wat er volgend jaar gaat gebeuren!